Giáo án Sinh học 8 Bài 6: Phản xạ

HĐ 1: Noron thần kinh

Mục tiêu: trình bày được cấu tạo và phân loại nơ ron

Phương pháp: trực quan, thuyết trình

Phát triển năng lực: quan sát, tổng hợp

Thời gian: 20’

Giáo viên vẽ cấu tạo nơ ron điển hình, chú thích hình ảnh và yêu cầu học sinh mô tả lại cấu tạo của nơ ron điển hình

Yêu cầu HS dựa vào nội dung sgk, trình bày chức năng của nơ ron?

Yêu cầu HS dựa vào sgk phân loại nơ ron?

GV đính chính, điều chỉnh thông tin và nội dung ghi vở

Thực hiện theo yêu cầu của giáo viên

1. Cấu tạo nơ ron

- Thân nơron chứa nhân, xung quanh thân có các sợi nhánh (tua ngắn).

- 01 sợi trục dài (tua dài) mảnh, thường có vỏ bằng chất miêlin bọc quanh. Tua dài nối giữa trung ương thần kinh với các cơ quan.

- Tận cùng có các cúc xinap nối tiếp với nơron khác

- Thân và sợi nhánh tạo nên chất xám.

- Sợi trục có bao mielin tạo nên chất trắng.

2. Chức năng

- Cảm ứng: khả năng tiếp nhận các kích thích và phản ứng lại các kích thích bằng hình thức phát sinh xung thần kinh.

- Dẫn truyền: khả năng lan truyền xung thần kinh theo một chiều nhất định từ nơi phát sinh hoặc tiếp nhận về thân nơron và truyền đi thẻo dọc sợi trục

3. Các loại nơron

- Nơron hướng tâm (Nơron cảm giác): thân nơron nằm ngoài trung ương thần kinh. Dẫn xung thần kinh từ ngoại biên → trung ương thần kinh

- Nơron trung gian (Nơron liên lạc): thân nằm trong trung ương thần kinh. Phần lớn các dây thần kinh trong cơ thể là những dây pha, dẫn các xung thần kinh đi theo cả 2 chiều. Chức năng đảm bảo liên hệ giữa các Nơron.

- Nơron li tâm (Nơron vận động): thân nằm trong trung ương thần kinh. Dẫn xung thần kinh từ bộ não hay tủy sống đến → cơ quan phản ứng.

HĐ 2: cung phản xạ, vòng phản xạ

Mục tiêu: trình bày được thành phần của một cung phản xạ điển hình

Phương pháp: thuyết trình , vấn đáp

Phát triển năng lực: tự học

Thời gian: 10’

Yêu cầu HS dựa vào nội dung SGK trình bày khái niệm phản xạ, lấy ví dụ về phản xạ của cơ thể?

GV trình bày về cung phản xạ, yêu cầu học sinh phân tích các thành phần và vai trò của từng thành phần trong một cung phản xạ

Phản xạ: phản ứng của cơ thể trả lời các kích thích của môi trường thông qua hệ thần kinh.

Ví dụ: Thức ăn chạm vào lưỡi thì tiết nước bọt

Ánh sáng chiếu vào mắt nhắm lại.

Cung phản xạ:

- Con đường dẫn truyền xung thần kinh từ cơ quan thụ cảm (da, …) qua trung ương thần kinh đến cơ quan phản ứng (cơ, tuyến)

- Một cung phản xạ gồm 5 thành phần:

* Cơ quan thụ cảm

* Nơron hướng tâm (cảm giác)

* Nơron trung gian

* Nơron li tâm (vận động)

* Cơ quan phản ứng

HĐ 3: vòng phản xạ

Mục tiêu: trình bày được vòng phản xạ, lấy được ví dụ về vòng phản xạ

Phương pháp: thuyết trình , vấn đáp

Phát triển năng lực: tự học

Thời gian: 7’

Yêu cầu học sinh dựa vào nội dung kiến thức sách giáo khoa, trình bày theo ý hiểu về quy trình diễn ra của một vòng phản xạ

GV điều chỉnh và cùng cố thông tin cho HS

Thức hiện theo yêu cầu của giáo viên

Vòng phản xạ: vòng phản xạ là đường đi của cung phản xạ có kèm theo luồng thông tin ngược báo về trung ương thần kinh để trung ương thần kinh điều chỉnh phản xạ cho thích hợp .

→ Vòng phản xạ: luồng xung thần kinh và và đường phản hồi tạo nên vòng phản xạ.