Bàn luận về câu nói của chủ tịch Hồ Chí Minh: Dân ta phải biết sử ta

Câu hỏi Bàn luận về câu nói của chủ tịch Hồ Chí Minh: Dân ta phải biết sử ta trong văn bản Sông Bạch Đằng lịch sử thuộc bộ Ngữ liệu ngoài sgk dành cho học sinh lớp 10 đầy đủ câu hỏi đọc hiểu và viết có hướng dẫn chi tiết giúp Giáo viên có thêm tài liệu ôn tập cho học sinh lớp 10 học tốt môn Văn. Mời các bạn đón đọc:

Bàn luận về câu nói của chủ tịch Hồ Chí Minh: Dân ta phải biết sử ta

Xem thử

Chỉ từ 150k mua trọn bộ Ngữ liệu ngoài sgk lớp 10 phần Văn bản thông tin bản word có lời giải chi tiết:

• B1: gửi phí vào tk: 1133836868 - CT TNHH DAU TU VA DV GD VIETJACK - Ngân hàng MB (QR)
• B2: Nhắn tin tới Zalo VietJack Official - nhấn vào đây để thông báo và nhận đề thi

Nội dung văn bản Sông Bạch Đằng lịch sử

SÔNG BẠCH ĐẰNG LỊCH SỬ

Đằng Giang tự cổ huyết do hồng

(Bạch Đằng thuở trước máu còn loang)

Giang Văn Minh (1573 - 1638)

Sông Bạch Đằng là con sông nổi tiếng nhất trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc Việt. Sông có “tên hiệu” là sông Vân Cừ và tên “dân dã” là sông Rừng. Người Quảng Yên trước đây từng lưu truyền câu “Con ơi, nhớ lấy lời cha / Gió nồm, nước rặc chớ qua sông Rừng” để nói lên sự hiểm yếu của con sông này.

Cha ông ta xưa kia hiểu rất rõ “thủy chế” của sông Bạch Đằng dưới tác động của thủy triều, nên đã vận dụng vào những trận chiến bảo vệ Tổ quốc, đánh đuổi kẻ thù ở nơi cửa ngõ này. Sông đã ba lần lập chiến công, là mồ chôn quân giặc từ phương Bắc tới.

1. Trận Bạch Đằng năm 938

Năm 938, vua Nam Hán là Lưu Nghiễm phong cho con là Lưu Hoằng Tháo thống lĩnh hai vạn quân, tiến vào cửa sông Bạch Đằng, đánh chiếm nước ta.

Ngô Quyền cho quân sĩ đóng cọc bịt sắt nhọn xuống lòng sông Bạch Đằng. Khi thủy triều lên, bãi cọc không bị lộ.

Quân Nam Hán tiến vào. Ngô Quyền ra lệnh cho quân rút lên thượng lưu. Đợi đến khi thủy triều xuống, quân ta đổ ra đánh. Nhiều thuyền chiến lớn của quân Nam Hán bị mắc cạn và bị cọc đâm thủng. Lúc ấy Ngô Quyền mới tung quân ra tấn công dữ dội. Quân Nam Hán thua chạy, Lưu Hoằng Tháo bỏ mạng cùng với quá nửa quân sĩ.

2. Trận Bạch Đằng năm 981

Cuối năm 979, Đinh Tiên Hoàng và con là Đinh Liễn bị ám hại. Nhân khi Đại Cồ Việt có nội loạn, mùa thu năm 980, nhà Tống đem quân chia làm hai đạo tiến vào theo đường bộ và đường thủy. Cánh quân thủy do Hầu Nhân Bảo chỉ huy tiến vào cửa sông Bạch Đằng.

Ngày 28-4-981, trận quyết chiến diễn ra trên sông. Lê Hoàn cho một cánh quân ra khiêu chiến với Hầu Nhân Bảo, giả thua nhử quân địch đuổi theo. Khi đoàn chiến thuyền của Hầu Nhân Bảo lọt vào trận địa mai phục, Lê Hoàn tung quân từ khắp các ngả tấn công quân Tống. Hầu Nhân Bảo bị giết chết trong cuộc hỗn chiến. Đám tàn quân hoảng sợ vội tháo lui ra biển. Nghe tin thất trận, các đạo quân Tống hoảng sợ rút lui, bị quân Đại Cồ Việt truy kích tiêu diệt quá nửa.

3. Trận Bạch Đằng năm 1288

Năm 1287, nhà Nguyên mở cuộc xâm lược Đại Việt lần thứ ba, nhưng chỉ chiếm được kinh thành Thăng Long không một bóng người. Đoàn thuyền lương của Trương Văn Hổ bị thủy quân Trần do Trần Khánh Dư chỉ huy đánh tan trong trận Vân Đồn. Trước tình thế bất lợi, quân Nguyên định tổ chức rút về Trung Quốc theo các hướng khác nhau.

Trần Hưng Đạo chỉ huy quân dân Đại Việt chuẩn bị trận địa mai phục trên sông Bạch Đằng. Các cây gỗ lim, gỗ táu đốn từ trên rừng được kéo về bến sông, tại đây cây được đẽo nhọn và cắm xuống lòng sông ở các cửa dẫn ra biển, chỉ để trống sông Đá Bạc cho quân Nguyên kéo vào.

Nhân lúc nước lớn, Ô Mã Nhi dẫn đoàn thuyền tiến vào sông Bạch Đằng. Thủy quân Trần tràn ra giao chiến, rồi giả thua chạy vào sâu bên trong. Ô Mã Nhi trúng kế thúc quân đuổi theo, tiến sâu vào khúc sông đã đóng cọc. Quân Trần đợi cho thủy triều xuống, nhất loạt quay thuyền lại đánh thẳng vào đội hình địch. Quân Nguyên hoảng loạn, bỏ thuyền lên bờ tìm đường chạy trốn, nhưng lại rơi vào ổ phục kích của quân Trần.

Hơn 4 vạn quân Nguyên bị loại khỏi vòng chiến, nhiều tướng Nguyên trong đó có Ô Mã Nhi bị bắt sống. Trận đại thắng trên sông Bạch Đằng của Trần Hưng Đạo được xem là trận thủy chiến lớn nhất trong lịch sử Việt Nam, và là thắng lợi tiêu biểu nhất của Đại Việt trong ba cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Nguyên Mông.

Gắn liền với những chiến thắng oanh liệt của dân tộc, sông Bạch Đằng xứng đáng được vinh danh trong bảng vàng lịch sử. Năm 1835, vua Minh Mạng cho đúc Cửu đỉnh đặt ở Thái Miếu trong kinh thành Huế. Nhà vua đã - cho chạm chín dòng sông tiêu biểu của Việt Nam lên Cửu đỉnh, gồm các sông Bến Nghé, sông Hương, sông Gianh, sông Mã, sông Lô, Bạch Đằng, Thạch Hãn, sông Lam, sông Hồng. Trong đó sông Bạch Đằng được khắc lên Nghị đỉnh.

(Nguyễn Như Mai, Nguyễn Huy Thắng, Nguyễn Quốc Tín, Dạt dào sông nước, NXB Kim Đồng, 2015)

Câu hỏi: Từ đoạn trích ở phần Đọc hiểu Sông Bạch Đằng lịch sử, kết hợp với những hiểu biết của bản thân, hãy viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) bàn luận về câu nói của chủ tịch Hồ Chí Minh:

“Dân ta phải biết sử ta

Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam”

Hướng dẫn trả lời:

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức đoạn văn (diễn dịch, quy nạp, móc xích…).

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 200 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận

+ Bàn luận về câu nói của chủ tịch Hồ Chí Minh:

“Dân ta phải biết sử ta

Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam”

- Hệ thống ý:

+ Giải thích:

. “Biết sử ta” nghĩa là hiểu biết lịch sử, truyền thống dựng nước và giữ nước của cha ông.

. “Cho tường gốc tích nước nhà” là hiểu rõ cội nguồn dân tộc, công lao, xương máu, trí tuệ của bao thế hệ người Việt.

→ Hiểu lịch sử là hiểu chính mình, hiểu hồn cốt dân tộc.

b) Bàn luận – phân tích:

- Lịch sử là ngọn nguồn hình thành bản sắc dân tộc, là tấm gương phản chiếu tinh thần độc lập, kiên cường của cha ông.

- Biết lịch sử giúp ta biết ơn quá khứ, giữ gìn bản sắc, và biết trân trọng hòa bình, độc lập hôm nay.

- Ngược lại, thờ ơ với lịch sử là đánh mất ký ức dân tộc, khiến lòng yêu nước phai nhạt.

- Phát triển đoạn văn logic, thuyết phục

+ Dẫn chứng từ văn bản để minh chứng cho nhận định.

+ Thể hiện rõ suy nghĩ về câu nói của chủ tịch Hồ Chí Minh.

- Đảm bảo ngữ pháp, liên kết:

+ Trình bày rõ ràng, mạch lạc, không mắc lỗi chính tả.

- Sáng tạo

+ Cách diễn đạt mới mẻ, có suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận.

Đoạn văn tham khảo

Lịch sử là cuốn sách quý ghi lại hành trình dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam. Bởi thế, Chủ tịch Hồ Chí Minh từng căn dặn: “Dân ta phải biết sử ta, cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam.” Lời dạy ấy nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hiểu biết lịch sử – đó là cách để mỗi người dân biết mình đến từ đâu, ai đã hi sinh để hôm nay ta được sống trong hòa bình. Lịch sử không chỉ là những con số hay chiến công, mà còn là bản lĩnh, ý chí và niềm tự hào dân tộc. Như trong những chiến thắng vang dội trên sông Bạch Đằng, từ Ngô Quyền, Lê Hoàn đến Trần Hưng Đạo, cha ông ta đã khẳng định trí tuệ và khí phách của người Việt. Hiểu được lịch sử ấy, chúng ta càng thêm biết ơn, càng thấy trách nhiệm phải giữ gìn và phát huy truyền thống dân tộc. Trong thời đại mới, khi đất nước hội nhập và đổi thay, “biết sử ta” cũng chính là cách để giữ hồn dân tộc, để mỗi người Việt Nam mãi tự hào và sống xứng đáng với cha ông.

Xem thêm các câu hỏi Đọc hiểu và Viết trong văn bản Sông Bạch Đằng lịch sử chọn lọc, hay khác:

• Phương thức biểu đạt chính trong văn bản Sông Bạch Đằng lịch sử là gì?

• Dựa trên thông tin văn bản Sông Bạch Đằng lịch sử cung cấp, tên gọi khác của sông Bạch Đằng là gì?

• Đề tài chính của văn bản Sông Bạch Đằng lịch sử là gì?

• Việc đưa nội dung ba trận chiến trên sông Bạch Đằng nhằm làm nổi bật thông tin chính nào về dòng sông?

• Từ văn bản “Sông Bạch Đằng lịch sử”, anh/chị hãy viết một bài văn (khoảng 600 chữ) trình bày suy nghĩ về ý nghĩa của truyền thống yêu nước và niềm tự hào dân tộc trong cuộc sống hôm nay.

Xem thêm bộ ngữ liệu ngoài sách giáo khoa lớp 10 phần Văn bản thông tin chọn lọc, hay khác:

• Đọc hiểu Người thầy thành lập ngôi trường đầu tiên trong lịch sử nhân loại

• Đọc hiểu Giới thiệu tóm tắt chương trình Ngữ văn 2018

• Đọc hiểu Hội Gióng ở đền Phù Đổng và Đền Sóc

• Đọc hiểu Những tác động tiềm ẩn trong tương lai

• Đọc hiểu Những cây cầu bắc qua sông Hồng của Hà Nội

• Đọc hiểu Bức tranh đặc điểm tâm lí Gen Z

• Đọc hiểu Sương mù

• Hơn 20.000 câu trắc nghiệm Toán,Văn, Anh lớp 9 có đáp án

---