Viết đoạn văn nghị luận trình bày suy nghĩ về vẻ đẹp của nhân vật Mẹ Đốp

Câu hỏi Viết đoạn văn nghị luận trình bày suy nghĩ về vẻ đẹp của nhân vật Mẹ Đốp trong văn bản Xã trưởng - Mẹ Đốp thuộc bộ Ngữ liệu ngoài sgk dành cho học sinh lớp 10 đầy đủ câu hỏi đọc hiểu và viết có hướng dẫn chi tiết giúp Giáo viên có thêm tài liệu ôn tập cho học sinh lớp 10 học tốt môn Văn. Mời các bạn đón đọc:

Viết đoạn văn nghị luận trình bày suy nghĩ về vẻ đẹp của nhân vật Mẹ Đốp

Xem thử

Chỉ từ 150k mua trọn bộ Ngữ liệu ngoài sgk lớp 10 phần Chèo, tuồng bản word có lời giải chi tiết:

• B1: gửi phí vào tk: 1133836868 - CT TNHH DAU TU VA DV GD VIETJACK - Ngân hàng MB (QR)
• B2: Nhắn tin tới Zalo VietJack Official - nhấn vào đây để thông báo và nhận đề thi

Nội dung văn bản Xã trưởng - Mẹ Đốp

XÃ TRƯỞNG - MẸ ĐỐP(*)

(Trích chèo Quan Âm Thị Kinh)

XÃ TRƯỞNG (Gọi): [...] Thằng bố Đốp đâu?

MẸ ĐỐP: Đứa nào đốp chát gì ngoài ấy?

XÃ TRƯỞNG: Tao đây! Thầy xã đây! Ra ngay có việc cần nhá!

MẸ ĐÔP: Bố cháu trẩy1 tỉnh lĩnh bằng2 rồi ạ!

XÃ TRƯỞNG: Làm cái thứ mõ3 thì bằng với sắc gì?

MẸ ĐỐP: Dạ, bố cháu cắp tráp4 theo hầu cụ Bá lên tỉnh lĩnh bằng rồi ạ!

XÃ TRƯỞNG: Có chăng thì thế! Chồng vắng thì vợ thay, ra ngay thầy bảo!

MẸ ĐỐP (hát): Này chị em ơi,

Thương chồng nên phải lầm than

Phép đâu có bắt việc quan đàn bà.

(xưng danh) Thánh đế lên ngôi

Chằng giấu gì mẹ Đốp là tôi

Tuy hình dung miệng nói dằng cò5

Khách đến nhà, Đốp mới bò ra

Miệng chào khách những câu như cắt

Ngày hôm nay xướng ca lạc đạc6

Dựng mõ lên cung phụng làm trò.

Ô rằng vậy:

Chẳng giấu gì mẹ đình đám là tôi

Nghề ăn nói tôi vào trang đúng mực

Bất phận danh nhi tài túc

Vô chế lệnh nhi dân tòng7

Một mình tôi cả xã ngóng trông

Điều phải trái tôi nay trước bảo!

XÃ TRƯỞNG: Con này láo! Mày vất tao đi mà trước bảo dân tao à?

MẸ ĐỐP: Nó là thế này: Làng có việc gì, thầy sai con đi rao mõ, thời chẳng phải là lên trước bảo là gì?

Từ việc hỉ cho tới việc hảo8

Giấy quan về là phải báo với tôi

Tôi chưa ra là làng chửa được ngồi.

XÃ TRƯỞNG: Cái con mẹ Đốp này! Nhật nhật đa hĩ, lộng giả thành chân9.

Mày chưa ra thì làng chưa được ngồi thời mày là bà tiên chỉ làng này à?

MẸ ĐỐP: Dạ, nó là thế này: Con chưa ra trải chiếu thì làng ngồi xuống đất hay sao?

XÃ TRƯỞNG: Ờ con mẹ Đốp nó nói thế mà có lí !

MẸ ĐỐP: Có thơ rằng:

Mõ tôi cả tiếng10 lại dài hơi

Một xã cử bầu chẳng phải chơi

Mộc đạc11 vang lừng hoà cả xã

Kim Thanh12 dóng dả13 khắp đòi nơi

Gần xa chốn chốn đều nghe hiệu

Làng nước ai ai cũng quý nhời14

Muôn việc sửa sang quyền cắt đặt

Một mình một chiếu thảnh thơi ngồi.

XÃ TRƯỞNG: Thơ hay đấy nhỉ.

MẸ ĐỐP: Thầy có mang giấy bút đi không?

XÃ TRƯỞNG: Giấy bút để làm gì?

MẸ ĐỐP: Thầy khen thơ hay thì chép lấy đem về nhà mà treo!

XÃ TRƯỞNG: Hay là hay với cánh mõ nhà mày, chứ xã trưởng lại treo thơ mõ à?

MẸ ĐỐP: Sao thầy lại cứ nhìn tôi thế vậy?

XÃ TRƯỞNG: Nhà Đốp lớp này xem ra bảnh gái dễ coi lắm nhỉ?

Bụng mày độ này coi to lắm. Mày đã mấy con rồi?

MẸ ĐỐP: Thưa thầy, con còn hiếm lắm ạ! Mới được có mười cháu thôi ạ,

XÃ TRƯỞNG: Tốt nái gớm nhỉ? Này, nhà Đốp! Hôm nào mát giời, tao sang gửi mày một đứa nhá!

MẸ ĐỐP: Thầy chớ nói vật! Bố cháu đứng ngoài kia nó nghe thấy rồi nó lại ghen!

XÃ TRƯỞNG: Ghen cái gì? Thấy mày mát tay nên tao định đưa sang gửi mày nuôi

hộ vài đứa chứ tao lại thèm ... thèm ... ấy à? Dở hồn!

Sao cũng có ngày đấy! Thôi đi rao mõ đi!

[ ... ]

(Theo Hà Văn Cầu (chủ biên), Kịch bản chèo, quyển 1, Hội văn nghệ dân gian Việt Nam, NXB Khoa học Xã hội, Hà Nội, 2014)

Chú giải:

(*) Xã trưởng - Mẹ Đốp: là một đoạn trích trong vở chèo Quan Âm Thị Kính, nội dung xoay quanh cuộc trao đổi giữa xã trưởng (người quản lí xã) với mẹ Đốp (vợ của người mõ làng) về việc đi rao mõ, thông báo cho cả làng biết tin Thị Mầu mang  hai khi chưa có chồng.

1) Trẩy: đi đến một nơi xa.

2) Bằng sắc: giấy phong chức tước hoặc khen thưởng do vua ban.

3) Mõ: nghĩa gốc chỉ một đồ dùng hình ống tre hoặc gỗ, thường được sử dụng để làm tính hiệu, kêu gọi sự chú ý của dân làng mỗi khi có việc chung cần thông báo. Mõ làng là người chuyên đi gõ mõ, thông báo cho cả làng mỗi khi có tin tức hoặc hiệu lệnh. Trong tổ chức làng xã phong kiến Việt Nam, mõ làng được xếp vào hạng cùng đinh, tức vị thế thấp nhất trong làng và thường bị dân làng khinh miệt.

4) Tráp: hộp nhỏ bằng gỗ, đựng giấy tờ, đồ dùng.

5) Dằng cò (tiếng cổ): giằng co, gay gắt.

6) Lạc đạc (tiếng cổ): lác đác, thưa thớt đây đó.

7) Vô chí lệnh nhi dân tòng: không có chức vụ gì nhưng của cải vẫn đầy đủ, không có mệnh lệnh, ép buộc gì nhưng dân vẫn theo.

8) Việc hỉ: tin cưới hỏi; việc hảo: tin tốt lành

9) Nhật nhật đa hĩ, lộng giả thành chân: càng thường ngày càng quá quắt, đùa quá hoa thật.

10) Tiên chỉ: người có địa vị cao nhất trong làng, thường được giao chủ trì những buổi tế lễ.

11) Cả tiếng (tiếng cổ): lớn tiếng

12) Mộc đạc: chiếc mõ bằng ống gỗ, thường dùng.

13) Kim thanh: tiếng chuông đồng, đôi khi chuông được đánh chung với mõ.

14) Dóng dả (gióng giả): chỉ âm thanh vang lên liên tục, như giục giã, nhắc nhở.

15) Nhời: lời (phương ngữ Bắc Bộ).

Câu hỏi: Từ nội dung phần Đọc hiểu Xã trưởng - Mẹ Đốp, anh/ chị hãy viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ về vẻ đẹp của nhân vật Mẹ Đốp

Hướng dẫn trả lời:

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức đoạn văn (diễn dịch, quy nạp, móc xích…).

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 200 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận

+ Trình bày suy nghĩ về vẻ đẹp của nhân vật Mẹ Đốp.

- Hệ thống ý:

+ Sự thông minh, hoạt ngôn: Mẹ Đốp ứng đáp nhanh nhạy, dùng lý lẽ và tiếng cười để phản bác xã trưởng (“Con chưa ra trải chiếu thì làng ngồi xuống đất hay sao?”).

+ Tự tin và ý thức giá trị bản thân: Dù là vợ mõ – tầng lớp thấp nhất trong xã hội phong kiến – nhưng Mẹ Đốp vẫn tự hào về công việc, khẳng định vai trò của mình đối với làng.

+ Tiếng cười châm biếm sâu sắc: Qua lời nói của Mẹ Đốp, tác giả dân gian phơi bày sự háo sắc, hách dịch và ngu dốt của viên chức làng xã – đại diện cho bộ máy phong kiến mục nát.

+ Giọng chèo hóm hỉnh, dân gian: Mẹ Đốp không chỉ là người phụ nữ thông minh mà còn mang nét duyên dáng, mạnh mẽ của người dân quê xưa.

- Phát triển đoạn văn logic, thuyết phục

+ Dẫn chứng từ văn bản để minh chứng cho nhận định.

+ Thể hiện rõ suy nghĩ về vẻ đẹp của nhân vật Mẹ Đốp.

- Đảm bảo ngữ pháp, liên kết:

+ Trình bày rõ ràng, mạch lạc, không mắc lỗi chính tả.

- Sáng tạo

+ Cách diễn đạt mới mẻ, có suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận.

Đoạn văn tham khảo

Nhân vật Mẹ Đốp trong trích đoạn Xã trưởng – Mẹ Đốp là một hình tượng đặc sắc, tiêu biểu cho vẻ đẹp trí tuệ và bản lĩnh của người dân lao động trong chèo cổ. Dù chỉ là vợ mõ, thuộc tầng lớp thấp hèn trong xã hội phong kiến, Mẹ Đốp vẫn hiện lên thật sinh động với sự thông minh, hóm hỉnh và ý thức rõ giá trị bản thân. Trước sự hách dịch, thô tục của xã trưởng, Mẹ Đốp đã khéo léo dùng tiếng cười và lý lẽ để phản ứng, khiến kẻ quyền thế phải lúng túng, bị hạ thấp. Những lời đáp sắc sảo như “Con chưa ra trải chiếu thì làng ngồi xuống đất hay sao?” cho thấy khả năng đối đáp linh hoạt, nhanh trí và tinh thần phản kháng của người phụ nữ dân gian. Qua Mẹ Đốp, ta cảm nhận được tiếng cười châm biếm thâm thúy của nghệ thuật chèo – tiếng cười vừa vui, vừa sâu cay trước bất công xã hội. Nhân vật không chỉ mang đến niềm hứng khởi thẩm mĩ mà còn khẳng định sức sống, phẩm giá và trí tuệ của người bình dân trong đời sống xưa.

Xem thêm các câu hỏi Đọc hiểu và Viết trong văn bản Xã trưởng - Mẹ Đốp chọn lọc, hay khác:

• Xác định các chỉ dẫn sân khấu trong đoạn trích Xã trưởng - Mẹ Đốp

• Mẹ Đốp thuộc kiểu nhân vật nào trong các kiểu nhân vật chính yếu của chèo cổ?

• Chỉ ra ít nhất 2 lời đối đáp giữa xã trưởng và mẹ Đốp cho thấy sự hoạt ngôn, sắc sảo của nhân vật mẹ Đốp.

• Qua đoạn trích Xã trưởng - Mẹ Đốp, em có nhận xét gì về thái độ, tính cách của nhân vật xã trưởng?

• Anh/ chị hãy viết một bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về tiếng cười dân gian trong đoạn trích Xã trưởng – Mẹ Đốp (trích chèo Quan Âm Thị Kính).

Xem thêm bộ ngữ liệu ngoài sách giáo khoa lớp 10 phần Chèo, tuồng chọn lọc, hay khác:

• Đọc hiểu Cha con tương tàn

• Đọc hiểu Châu Long gặp gỡ và giúp đỡ Lưu Bình

• Đọc hiểu Gặp quỹ dữ và thần rừng (hổ)

• Đọc hiểu Nỗi oan hại chồng

• Đọc hiểu Nghêu, sò, ốc, hến

• Đọc hiểu Tiên Bửu

• Đọc hiểu Xúy Vân giả dại

• Hơn 20.000 câu trắc nghiệm Toán,Văn, Anh lớp 9 có đáp án

---