Dầu mỏ là gì (chi tiết nhất)

Bài viết Dầu mỏ là gì lớp 9 chi tiết nhất là kiến thức có trong chương trình Khoa học tự nhiên 9 giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm về Dầu mỏ.

Dầu mỏ là gì (chi tiết nhất)

1. Dầu mỏ là gì?

Dầu mỏ là nhiên liệu hoá thạch, có trong vỏ Trái Đất. Thành phần chính của dầu mỏ là các hydrocarbon. Thành phần dầu mỏ có thể khác nhau tùy thuộc vào vị trí mỏ dầu.

2. Kiến thức mở rộng

a. Mỏ dầu

Trong tự nhiên, dầu mỏ thường tập trung thành những khu vực ở trong lòng đất, gọi là các mỏ dầu. Mỏ dầu thường có ba lớp:

- Lớp khí ở phía trên gọi là khí mỏ dầu (hay còn gọi là khí đồng hành). Khí mỏ dầu chứa chủ yếu là khí methane (khoảng 75%) và một số hydrocarbon khí khác.

- Lớp dầu lỏng có hoà tan khí ở giữa là hỗn hợp phức tạp của nhiều loại hydrocarbon và một lượng nhỏ các hợp chất khác.

- Dưới đáy mỏ dầu là một lớp nước mặn.

b. Khí thiên nhiên

Khí thiên nhiên cũng là nhiên liệu hoá thạch ở dưới lòng đất. Trong tự nhiên, khí thiên nhiên tập trung trong các mỏ khí dưới lòng đất hay rải rác thoát ra từ lớp bùn ở đáy ao. Thành phần chủ yếu của khí thiên nhiên là methane (khoảng 95%) và một số hydrocarbon khác như ethane, propane và butane. Trong khí thiên nhiên cũng có một lượng nhỏ carbon dioxide và nitrogen,...

c. Phương pháp khai thác và chế biến dầu mỏ, khí mỏ dầu, khí thiên nhiên

* Khai thác dầu mỏ và khí mỏ dầu gồm nhiều giai đoạn:

- Khoan, thu dầu và khí.

- Loại bỏ tạp chất để thu được dầu thô, vận chuyển đến nhà máy lọc dầu (bằng ống dẫn hoặc tàu chở dầu).

Tại nhà máy lọc dầu, dầu thô được xử lí chủ yếu bằng phương pháp chưng cất để thu được nhiều loại sản phẩm khác nhau ở các khoảng nhiệt độ khác nhau. Sau đó, dầu và khí sẽ được vận chuyển đến cơ sở sử dụng với các mục đích khác nhau.

* Khai thác khí thiên nhiên:

Khai thác bằng cách khoan xuống mỏ khí và khí sẽ tự phun lên do áp suất ở các mỏ khí lớn hơn áp suất khí quyển. Sau đó, khí sẽ được vận chuyển đến nhà máy để xử lí nhằm đạt được chất lượng mong muốn trước khi phân phối đến các điểm tiêu thụ khác nhau.

d. Ứng dụng

Dầu mỏ, khí mỏ dầu và khí thiên nhiên được sử dụng làm nhiên liệu, làm vật liệu, làm nguyên liệu cho ngành hoá dầu.

3. Bài tập minh họa

Câu 1: Trong tự nhiên, dầu mỏ có ở đâu?

A. Trong lòng đất.

B. Trong khí methane.

C. Trên khí quyển.

D. Trong lòng biển.

Hướng dẫn giải

Đáp án A

Câu 2: Thành phần chính của dầu mỏ là

A. các hydrocarbon.

B. các dẫn xuất hydrocarbon.

C. benzene.

D. các dẫn xuất chứa oxygen của hydrocarbon

Hướng dẫn giải

Đáp án A

Câu 3: Thành phần chính của khí thiên nhiên là

A. ethylene và acetylene.

B. methane và acetylene.

C. methane và ethylene.

D. methane.

Hướng dẫn giải

Đáp án D

Câu 4: Mỏ dầu thường có bao nhiêu lớp?

A. 1 lớp

B. 2 lớp

C. 3 lớp

D. 4 lớp

Hướng dẫn giải

Đáp án C

Mỏ dầu thường có ba lớp:

+ Lớp khí ở trên, được gọi là khí mỏ dầu hay khí đồng hành, có thành phần chính là khí methane.

+ Lớp dầu lỏng là một hỗn hợp phức tạp của nhiều loại hydrocarbon và những lượng nhỏ các hợp chất khác.

+ Lớp nước mặn ở dưới đáy.

Câu 5: Nhận xét nào sau đây là sai?

A. Dầu mỏ là hỗn hợp tự nhiên của nhiều loại hydrocarbon.

B. Dầu mỏ và khí thiên nhiên là nguồn nhiên liệu và nguyên liệu quý trong đời sống và sản xuất.

C. Khí thiên nhiên có thành phần chính là methane.

D. Khí thiên nhiên là do cây quang hợp sinh ra.

Hướng dẫn giải

Đáp án D

Khí thiên nhiên là nhiên liệu hoá thạch ở dưới lòng đất. Trong tự nhiên, khí thiên nhiên tập trung trong các mỏ khí dưới lòng đất hay rải rác thoát ra từ lớp bùn ở đáy ao.

Câu 6: Ứng dụng chính của khí thiên nhiên là

A. làm nhiên liệu.

B. làm nguyên liệu hóa học.

C. làm vật liệu xây dựng.

D. làm phụ gia thực phẩm.

Hướng dẫn giải

Đáp án A

Câu 7: Đốt cháy V lít khí thiên nhiên chứa 96% CH₄, 2% N₂ và 2%CO₂ về thể tích. Toàn bộ sản phẩm cháy được dẫn qua dung dịch Ca(OH)₂ dư thấy tạo ra 9,8 gam kết tủa. Giá trị của V là

A. 4,80 lít.

B. 1,12 lít.

C. 3,36 lít.

D. 2,24 lít.

Hướng dẫn giải

Đáp án D

Gọi thể tích khí thiên nhiên là V (lít)

$V_{{\mathrm{CH}}_4}=\frac{V.96}{100}$ = 0,96V

$V_{{\mathrm{CO}}_2}=\frac{\mathrm{V}.2}{100}$ = 0,02V

Phương trình phản ứng:

CH₄ + 2O₂ $\stackrel{{\mathrm{t}}^{\mathrm{o}}}{\to }$ CO₂ + 2H₂O

Theo phương trình phản ứng ta có:

${\mathrm{n}}_{{\mathrm{CO}}_2}={\mathrm{n}}_{{\mathrm{CH}}_4}\to {\mathrm{V}}_{{\mathrm{CO}}_2}={\mathrm{V}}_{{\mathrm{CH}}_4}$ = 0,96V

Suy ra thể tích CO₂ thu được sau khi đốt:

0,96V + 0,02V = 0,98V

${\mathrm{n}}_{{\mathrm{CO}}_2}=\frac{0,98\mathrm{V}}{22,4}$

Phương trình phản ứng:

Ca(OH)₂ + CO₂ → CaCO₃ + H₂O

Theo phương trình phản ứng ta có

${\mathrm{n}}_{{\mathrm{CO}}_2}={\mathrm{n}}_{{\mathrm{CaCO}}_3}=\frac{9,8}{100}$ = 0,098(mol)

$\to {\mathrm{n}}_{{\mathrm{CO}}_2}=\frac{0,98\mathrm{V}}{22,4}$ = 0,098

Vậy V = 2,24 lít.

Câu 8: Thể tích khí oxi cần dùng để đốt cháy hoàn toàn 10 lít khí thiên nhiên chứa 96% CH₄, 2% N₂ và 2%CO₂ là

(Biết rằng các thể tích khí đo trong cùng điều kiện nhiệt độ, áp suất)

A. 19,2 lít.

B. 20,4 lít.

C. 18,9 lít.

D. 17,6 lít.

Hướng dẫn giải

Đáp án A

Ta có trong 10 lít khí thiên nhiên có 9,6 lít CH₄, 0,2 lít khí N₂ và 0,2 lít khí CO₂

Phương trình hóa học:

CH₄ + 2O₂ $\stackrel{{\mathrm{t}}^{\mathrm{o}}}{\to }$ CO₂ + 2H₂O

Ở cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất thì tỉ lệ thể tích cũng là tỉ lệ số mol.

Theo phương trình phản ứng ta có cứ 1 mol CH₄ phản ứng cần 2 mol O₂

Vậy cứ 9,6 lít CH₄ phản ứng cần:

9,6.2 = 19,2 lít O₂

Xem thêm các bài viết về định nghĩa & khái niệm môn Hóa học hay, chi tiết khác:

• Dẫn xuất của hydrocarbon là gì?

• Dãy hoạt động hóa học của kim loại là gì?

• Độ cồn là gì?

• Ethylic alcohol là gì?

• Hợp kim là gì?

• Hydrocarbon là gì?

---