Ngữ liệu ngoài sgk lớp 9 phần Truyện truyền kì (chọn lọc, hướng dẫn chi tiết)

Trang trước Trang sau

Trọn bộ ngữ liệu ngoài chương trình sách giáo khoa Ngữ văn lớp 9 phần Truyện truyền kì đầy đủ câu hỏi đọc hiểu và viết có hướng dẫn chi tiết giúp Giáo viên có thêm tài liệu ôn tập cho học sinh lớp 9 ôn thi Văn vào 10. Mời các bạn đón đọc:

Ngữ liệu ngoài sgk lớp 9 phần Truyện truyền kì (chọn lọc, hướng dẫn chi tiết)

Xem thử

Chỉ từ 150k mua trọn bộ Ngữ liệu ngoài sgk lớp 9 phần Truyện truyền kì bản word có lời giải chi tiết:

Quảng cáo

1. Ngữ liệu 1:

1.1. Văn bản ngữ liệu

PHẠM TỬ HƯ LÊN CHƠI THIÊN TÀO (Trích)

(Nguyễn Dữ)

“Phạm Tử Hư quê ở Cẩm Giàng, là một người tuấn sảng hào mại không ưa kiềm thúc. Theo học nhà xử sĩ Dương Trạm, Trạm thường răn Tử Hư về cái tính hay kiêu căng. Từ đấy chàng cố sức sửa đổi, trở nên người có đức tính tốt. Khi Dương Trạm chết, các học trò đều tản đi cả, duy Tử Hư làm lều ở mả để chầu chực, sau ba năm rồi mới trở về. Năm 40 tuổi, Tử Hư đi thi vẫn chưa đỗ; đời Trần, sang du học ở kinh, ngụ ở trong một nhà dân bên bờ hồ Tây.

Một buổi sáng, ở nhà trọ đi ra, trong áng sương mù thấy có một đám những tán vàng kiệu ngọc bay lên trên không; kế lại có một cỗ xe nạm hạt châu, kẻ theo hầu cũng rất chững chạc. Tử Hư khẽ dòm trộm xem thì người ngồi trong xe, chính thầy học mình là Dương Trạm. Chàng toan đến gần sụp lạy nhưng Trạm xua tay nói:

- Giữa đường không phải chỗ nói chuyện, tối mai nên đến đền Trấn Vũ cửa Bắc, thầy trò ta sẽ hàn huyên. Tử Hư bèn sắm rượu và thức nhắm, đúng hẹn mà đến. Thầy trò gặp nhau vui vẻ lắm, chàng nhân hỏi rằng:

- Thầy mới từ trần chưa bao lâu, thoắt đã trở nên hiển hách khác hẳn ngày trước, xin thầy cho biết rõ duyên do để con được vui mừng. Dương Trạm nói:

Quảng cáo

- Ta thuở sống không có một điều thiện nào đáng khen, chỉ có hay giữ điều tín thực đối với thầy bạn, quý trọng những tờ giấy có chữ, hễ thấy rơi vãi liền nhặt mà đốt đi. Đức Đế quân đây ngài khen là có bụng tốt tâu xin cho làm chức trực lại ở cửa Tử đồng. Hôm qua ta hầu lính giá ngài lên chầu Thiên cung, tình cờ lại gặp nhà ngươi, đó cũng là vì thầy trò mình có cái mối duyên…”

(Trích truyện Phạm Tử Hử lên chơi Thiên Tào, Truyền kì mạn lục, Nguyễn Dữ, NXB Trẻ, 2016, Tr.142)

1.2. Bộ câu hỏi đọc hiểu và viết

1.2.1. Câu hỏi đọc hiểu

Câu 1. Xác định thể loại của đoạn trích trên.

Thể loại truyền kỳ.

Câu 2. Theo đoạn trích, tính cách nào của Tử Hư được Dương Trạm răn đe và sửa đổi?

Tính cách của Tử Hư được Dương Trạm răn đe và sửa đổi: Kiêu căng.

Câu 3. Xác định các nhân vật giao tiếp trong đoạn trích trên.

Các nhân vật giao tiếp trong đoạn trích: Phạm Tử Hư, Dương Trạm.

Câu 4. Điều gì khiến Dương Trạm được Đức Đế quân khen là có bụng tốt và tâu xin cho làm chức trực lại ở cửa Tử đồng?

Điều khiến Dương Trạm được Đức Đế quân khen là có bụng tốt và tâu xin cho làm chức trực lại ở cửa Tử đồng: Giữ điều tín thực với thầy bạn, quý trọng những tờ giấy có chữ, hễ thấy rơi vãi liền nhặt mà đốt đi.

Quảng cáo

Câu 5. Từ Hán Việt “kiềm thúc” được hiểu nghĩa như thế nào?

Kiềm thúc: Kiềm chế bó buộc trong hoạt động.

Câu 6. Hiệu quả nghệ thuật của chi tiết kì ảo được sử dụng trong đoạn trích?

- Ca ngợi phẩm chất cao quý của Tử Hư.

- Tạo ra sự sinh động, tạo hứng thú tăng tính hấp dẫn cho người đọc.

- Muốn bất tử hóa nhân vật Dương trạm vì đã có những phẩm chất tốt.

Câu 7. Khái quát nội dung chính của đoạn trích?

Ca ngợi phẩm chất tốt đẹp của Dương Trạm và tình nghĩa thầy trò cao quý.

Câu 8. Chi tiết khi Dương Trạm chết, các học trò đều tản đi cả, duy Tử Hư làm lều ở mả để chầu chực, sau ba năm rồi mới trở về cho thấy Phạm Tử Hư là người như thế nào?

Chi tiết cho thấy Phạm Tử Hư là người sống có tình, có nghĩa, biết tôn sư trọng đạo.

Câu 9. Theo anh/chị tinh thần tôn sư trọng đạo được biểu hiện như thế nào?

Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau, miễn là tỏ ra hiểu vấn đề: Những biểu hiện của tinh thần tôn sư trọng đạo:

- Tôn trọng, lễ phép, chăm học.

- Luôn nghĩ về công lao thầy cô, mong muốn được đền đáp.

- Người đi học cần rèn trước hết là đạo đức…

Quảng cáo

Câu 10. Từ những hành động và tình cảm của Tử Hư dành cho người thầy của mình, anh /chị có suy nghĩ gì về truyền thống tôn sư trọng đạo của nhân dân ta?

Truyền thống tôn sư trọng đạo là truyền thống tốt đẹp từ xưa đến nay của nhân dân ta. Truyền thống nhằm để tôn vinh, kính trọng và sự biết ơn của mỗi cá nhân đối với người thầy của mình.

1.2.2. Câu hỏi viết

Câu 1: Từ nội dung văn bản ở phần Đọc hiểu, viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về bài học ý nghĩa từ câu chuyện: Sống lương thiện, khiêm tốn và biết trân trọng tri thức sẽ giúp con người có cuộc đời giá trị và ý nghĩa hơn.

Gợi ý:

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức đoạn văn (diễn dịch, quy nạp, móc xích…).

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 200 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận

+ Trình bày suy nghĩ về bài học ý nghĩa từ câu chuyện: Sống lương thiện, khiêm tốn và biết trân trọng tri thức sẽ giúp con người có cuộc đời giá trị và ý nghĩa hơn.

- Hệ thống ý

+ Giải thích ý kiến:

. Sống lương thiện là sống ngay thẳng, tốt bụng, biết làm điều đúng đắn.

. Khiêm tốn là không kiêu căng, tự phụ, luôn biết lắng nghe, học hỏi.

. Trân trọng tri thức là coi trọng giá trị của chữ nghĩa, học vấn, và sự hiểu biết.

+ Bài học từ văn bản:

. Dương Trạm cả đời không làm việc đại thiện nhưng luôn giữ lòng tín nghĩa, khiêm nhường và trân trọng chữ nghĩa nên được trọng dụng ở chốn Thiên Tào.

. Phạm Tử Hư nhờ nghe lời thầy sửa bỏ tính kiêu căng, sống chân thành mà trở thành người tốt, biết trân quý tri thức.

+ Ý nghĩa thực tiễn:

. Cuộc sống hiện đại cần con người không chỉ tài giỏi mà còn phải có đạo đức, lối sống đẹp.

. Người lương thiện, khiêm tốn, ham học hỏi sẽ được xã hội tôn trọng, mở ra nhiều cơ hội thành công.

+ Bài học nhận thức và hành động:

. Cần rèn luyện bản thân: sống tử tế, khiêm nhường, biết ơn thầy cô và yêu quý tri thức.

. Phê phán thói kiêu căng, coi thường người khác, sống ích kỉ, vô ơn.

- Phát triển đoạn văn logic, thuyết phục

+ Dẫn chứng từ văn bản để minh chứng cho nhận định.

+ Thể hiện được suy nghĩ về bài học ý nghĩa từ câu chuyện: Sống lương thiện, khiêm tốn và biết trân trọng tri thức sẽ giúp con người có cuộc đời giá trị và ý nghĩa hơn.

- Đảm bảo ngữ pháp, liên kết:

+ Trình bày rõ ràng, mạch lạc, không mắc lỗi chính tả.

- Sáng tạo

+ Cách diễn đạt mới mẻ, có suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận.

Đoạn văn tham khảo

Từ câu chuyện Phạm Tử Hư lên chơi Thiên Tào của Nguyễn Dữ, ta nhận ra bài học sâu sắc: sống lương thiện, khiêm tốn và biết trân trọng tri thức sẽ giúp con người có cuộc đời giá trị hơn. Lương thiện là sống ngay thẳng, biết làm điều tốt; khiêm tốn là không kiêu căng, tự mãn; còn trân trọng tri thức là yêu quý chữ nghĩa, coi trọng học vấn. Trong truyện, Dương Trạm cả đời không làm việc thiện lớn lao nhưng sống tín nghĩa với thầy bạn, trân trọng từng con chữ nên khi mất đi đã được ban chức ở Thiên Tào. Còn Phạm Tử Hư, nhờ nghe lời thầy sửa bỏ tính kiêu căng, sống khiêm nhường và ham học hỏi nên trở thành người có đức hạnh. Câu chuyện nhắc nhở chúng ta rằng trong cuộc sống, tài năng thôi chưa đủ, con người cần rèn luyện đạo đức, nhân cách để được mọi người yêu quý và kính trọng. Đồng thời, mỗi người cần biết sống chân thành, yêu quý tri thức và không ngừng học hỏi để hoàn thiện bản thân. Sống như vậy, cuộc đời mới thực sự có ý nghĩa và giá trị.

Câu 2: Anh/ chị hãy viết một bài văn nghị luận (khoảng 400 chữ) phân tích văn bản ngữ liệu “Phạm Tử Hư lên chơi Thiên Tào” của Nguyễn Dữ.

Gợi ý:

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức bài văn đầy đủ ba phần Mở bài, Thân bài, Kết bài.

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 400 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận: Phân tích văn bản ngữ liệu “Phạm Tử Hư lên chơi Thiên Tào” của Nguyễn Dữ.

- Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng:

* Mở bài:

- Giới thiệu khái quát về tác giả Nguyễn Dữ: Học trò Nguyễn Bỉnh Khiêm, sống vào thế kỷ XVI, được mệnh danh là “người mở đầu cho văn xuôi trung đại Việt Nam”.

- Giới thiệu tác phẩm Truyền kì mạn lục: Tập truyện truyền kì nổi tiếng, phản ánh hiện thực, gửi gắm bài học nhân sinh sâu sắc.

- Dẫn vào truyện Phạm Tử Hư lên chơi Thiên Tào: Câu chuyện về người học trò và người thầy, ca ngợi nhân cách, sự khiêm nhường, tình nghĩa thầy trò và lối sống trọng đạo đức.

* Thân bài:

1. Khái quát nội dung văn bản

- Nhân vật chính: Phạm Tử Hư và thầy Dương Trạm.

- Diễn biến chính:

+ Phạm Tử Hư ban đầu kiêu căng → nghe lời thầy răn dạy → sửa đổi, sống khiêm nhường, kính trọng thầy học.

+ Dương Trạm sau khi mất, nhờ lòng tín thực và đức hạnh mà được trọng dụng ở Thiên Tào.

+ Cuộc gặp gỡ ở đền Trấn Vũ thể hiện mối duyên thầy trò sâu nặng và bài học đạo lý.

2. Phân tích ý nghĩa văn bản

a) Bài học về nhân cách và lối sống

- Sống khiêm nhường, biết sửa sai như Phạm Tử Hư.

- Sống trọng chữ tín, trân trọng tri thức như Dương Trạm: Nhặt giấy có chữ, giữ đạo nghĩa với thầy bạn → được trọng thưởng ngay cả khi mất đi.

b) Ca ngợi tình nghĩa thầy trò

- Phạm Tử Hư để tang thầy ba năm → lòng tôn sư trọng đạo.

- Cuộc gặp gỡ nơi Thiên Tào thể hiện sự tri ân, tình nghĩa sâu đậm vượt cả cõi âm dương.

c) Bài học nhân sinh

- Đức hạnh quan trọng hơn công danh, quyền lực.

- Con người cần sống chân thành, hướng thiện để lưu lại giá trị bền vững cho đời.

3. Giá trị nghệ thuật

- Kết hợp yếu tố thực và ảo: Cuộc gặp gỡ giữa người và cõi thần linh.

- Nghệ thuật kể chuyện tự nhiên, chi tiết kì ảo hấp dẫn.

- Ngôn ngữ mộc mạc, súc tích, hàm chứa triết lý sâu sắc.

* Kết bài:

- Khẳng định giá trị tư tưởng của truyện: Đề cao đạo lý làm người, ca ngợi nhân cách cao đẹp và tình nghĩa thầy trò.

- Liên hệ bản thân: Cần sống khiêm nhường, giữ đạo nghĩa, rèn luyện nhân cách và trân trọng tri thức để trở thành người có ích cho xã hội.

................................

................................

................................

Trên đây tóm tắt một số nội dung miễn phí trong Ngữ liệu ngoài sgk lớp 9 phần Truyện truyền kì, để mua tài liệu mời Thầy/Cô xem thử:

Xem thử

Xem thêm tài liệu ngữ liệu ngoài sách giáo khoa lớp 9 hay khác:

Xem thêm tài liệu ngữ liệu ngoài sách giáo khoa các lớp hay khác:

Xem thêm chuyên đề Tập làm văn và tài liệu Tiếng Việt các lớp hay khác:

Xem thêm đề thi lớp 9 các môn học có đáp án hay khác:

Tài liệu giáo án lớp 9 các môn học chuẩn khác:

Tủ sách VIETJACK luyện thi vào 10 cho 2k10 (2025):

TÀI LIỆU CLC DÀNH CHO GIÁO VIÊN VÀ PHỤ HUYNH LỚP 9

+ Bộ giáo án, bài giảng powerpoint, đề thi file word có đáp án 2025 tại https://tailieugiaovien.com.vn/

+ Hỗ trợ zalo: VietJack Official

+ Tổng đài hỗ trợ đăng ký : 084 283 45 85

Đề thi vào 10 các sở Hà Nội, Tp. Hồ Chí Minh..

( 45 tài liệu )

Đề thi giữa kì, cuối kì 9

( 120 tài liệu )

Bài giảng Powerpoint Văn, Sử, Địa 9....

( 36 tài liệu )

Giáo án word 9

( 76 tài liệu )

Chuyên đề dạy thêm Toán, Lí, Hóa ...9

( 77 tài liệu )

Đề thi HSG 9

( 9 tài liệu )

xem tất cả

Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.

Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:

Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.

Trang trước Trang sau
Đề thi, giáo án các lớp các môn học
Học cùng VietJack
Tài liệu giáo viên lop 1-2-3-8