Trình bày suy nghĩ về trách nhiệm của thế hệ trẻ trong việc giữ gìn và phát huy tiếng Việt

Câu hỏi Trình bày suy nghĩ về trách nhiệm của thế hệ trẻ trong việc giữ gìn và phát huy tiếng Việt trong văn bản Ông Tây An Nam thuộc bộ Ngữ liệu ngoài sgk dành cho học sinh lớp 12 đầy đủ Câu hỏi đọc hiểu và viết có hướng dẫn chi tiết giúp Giáo viên có thêm tài liệu ôn tập cho học sinh ôn thi Văn Tốt nghiệp THPT đạt kết quả cao. Mời các bạn đón đọc:

Trình bày suy nghĩ về trách nhiệm của thế hệ trẻ trong việc giữ gìn và phát huy tiếng Việt

Xem thử

Chỉ từ 150k mua trọn bộ Ngữ liệu ngoài sgk lớp 12 phần Kịch bản word có lời giải chi tiết:

Quảng cáo

Nội dung văn bản Ông Tây An Nam

ÔNG TÂY AN NAM (Trích)

(Nam Xương)

(Lược dẫn: Cưu ông là người giàu có. Vì muốn con trai mình - là Cử Lân - trở thành người danh giá, ông đã cho hắn sang Pháp du học. Tuy nhiên, khi trở về, Cử Lân trở thành một kẻ lai căng, mất gốc. Hắn khinh bỉ bố mẹ mình, chối bỏ gốc gác An Nam của mình).

Đoạn trích dưới đây thuộc hồi thứ Hai, lớp IX của vở kịch, xoay quanh cuộc đối thoại giữa Cử Lân và Kim Ninh - cô gái mà Cưu ông đã định trước để khi Cử Lân về nước thì cưới cho hắn).

CỬ LÂN: - Em ạ, anh xưa nay rất là hiểu rõ cái văn minh Âu Tây, hiểu đến nỗi như chui vào gan ruột người Âu Tây vậy. Bởi thế, anh biết rằng làm người An Nam xấu lắm. Không có cái gì khả ố bằng hai tiếng An Nam, An Nam, An Nam! Nghe nó tủn mủn, nhỏ mọn, hèn hạ, không sao mà nói được! Ở những nơi văn minh mà gọi nhau là An Nam tức là làm bia cho thiên hạ chửi. Vậy muốn cho người ta quý mình, trọng đãi mình, trước hết ta không nên làm người Việt Nam nữa. Tây có câu: “có đồng đẳng mới bình đẳng được”. Nghĩa là phải không là người Việt Nam thì người ta mới đối đãi với mình như người quý quốc!

KIM NINH: - Cho nên anh còn nhớ tiếng của Tổ quốc mà phải giả vờ không nhớ, phải thế không?

CỬ LÂN: - Anh không phải giả vờ để cốt làm oai mà thôi đâu. (...) Điều anh chủ tâm là làm cho hết tiệt cái hơi tiếng An Nam ở trong mồm anh đi. Nên không những anh không muốn nói tiếng Nam, nghe tiếng Nam, mà đến suy nghĩ bằng cái óc Việt Nam anh cũng không muốn nữa! Ví dụ anh nhìn thấy cái này (chỉ bó hoa) tất phải nghĩ ngay nó là "bouquet de fleurs" chứ không muốn chữ “bó hoa” hiển hiện trong đầu. Trông thấy em xinh đẹp, yêu em, anh bật ngay ra: "Je t'aime", chứ không muốn nhớ chi đến câu "Tôi yêu em" như trước nữa! Nói tóm lại là anh suy nghĩ bằng chữ Tây nó quen đi rồi, cái óc anh biến hắn thành óc Tây rồi ...

KIM NINH: - Hừ! Nếu ai cũng như anh thì tiếng Việt Nam chẳng bao lâu mà mất!

CỬ LÂN: - Quái! Từ hôm về nước đến nay, anh gặp ai cũng bênh vực cái tiếng An Nam này chằm chặp! Người An Nam hủ lậu thật mà còn chậm tiến hóa không biết đến đâu! Anh hãy hỏi em có phải tiếng An Nam còn ngày nào thì người trên cái bán đảo An Độ chi na(1) này còn là An Nam ngần ấy, mà các người ấy đã An Nam thì mong gì cho người văn minh người ta quý trọng mình? Hay anh hỏi em thế này cho ngắn: Tiếng An Nam có hay ho gì không?

KIM NINH: - Theo ý em thì hay, vì rằng nó là của riêng của giống nòi mình, mà đã là của riêng để phân biệt mình với người thì dầu có kém cũng là hay.

CỬ LÂN: - Câu em nói đó thuộc về tình cảm chủ quan. Cứ bình tĩnh mà nói, em tưởng tượng em là người giời, đứng tận trên tít đỉnh giời mà xét, tiếng Việt Nam có hay hay không?

KIM NINH: - Hay!

CỬ LÂN: - Hay làm sao?

KIM NINH: - Nó dịu dàng êm ái, lên bổng xuống trầm như tiếng đàn và có ngũ âm lục thanh như năm cung sáu bậc cây đàn mà cung bậc tức là năm dấu.

CỬ LÂN: - Trời ơi! Thế mà hay! Họa chăng nó êm ái dịu dàng là vì cái giọng dịu dàng êm ái của em nó tô điểm hộ. “Yêu”, thế “yêu” là cái gì? Gọi là “aimer"(2) có tình tứ hơn bao nhiêu không! "Kim Ninh", "Kim Ninh” còn ra nghĩa lý gì? Nếu không có cái miệng hoa kia, đôi mắt đẹp chết người này thì nó có gợi cho anh được một chút tình nào không? Rành không nhé!

KIM NINH: - Ây thế mà em thì lại khác. Nghe mấy tiếng “Chàng Lân ơi” nó thanh tú hơn là "Mon cher Alphonse"!

CỬ LÂN: - Bởi vậy anh mới phải chiều em, phải dùng cái tiếng thô thiển này mà thưa với em xinh đẹp của anh, rằng anh yêu, anh quý, anh tôn thờ em vô hạn. Nhưng cũng xin em sớm tỉnh ngộ cho anh nhờ. Bỏ quách cải giống nòi An Nam đi, húi tóc ngắn, ăn mặc đầm, nói tiếng Tây, sang Tây mà ở bên ấy với anh mãi mãi, em nghĩ sao?

KIM NINH: - Em chịu thôi anh ạ.

CỬ LÂN: - Sao thế?

KIM NINH: - Vì tấm lòng em nó còn rắn lắm, anh chưa lay chuyển được nó tí nào!

CỬ LÂN: - Thật không em?

KIM NINH: - Thật.

CỬ LÂN: - Thế em cho phép anh mời em đi xơi cơm hôm nay vậy!

KIM NINH: - Em cũng chịu thôi.

CỬ LÂN: - Nhất định thế ư?

KIM NINH: - Vâng.

CỬ LÂN: - Anh chịu em là người khó tính!

KIM NINH: - Không khó tính đâu anh. Thôi anh đi xơi cơm kẻo đói.

CỬ LÂN: - Hay nói thế nào mà em bằng lòng thì xin dạy anh, để anh nói với em.

KIM NINH: - Anh nói thế nào em cũng không bằng lòng đâu. Thôi anh đi xơi cơm đi.

CỬ LÂN: - Sur(3)?

KIM NINH: Chả thật thì bỡn hay sao?

CỬ LÂN: - Bon! Adieu, Mademoiselle(4)!

(Trích “Ông Tây An Nam” - Nam Xương, in trong Tổng tập văn học Việt Nam, tập 24, NXB Khoa học xã hội, Hà Nội, 2000)

*Chú thích:

(1) Ấn Độ chi na: tên thực dân Pháp dùng để gọi bán đảo Đông Dương.

(2) Aimer (tiếng Pháp): yêu, thích.

(3) Sur (tiếng Pháp): Thật chứ?

(4) Bon! Adieu, Mademoiselle (tiếng Pháp): Thế thì thôi, xin vĩnh biệt quý nương.

Câu hỏi: Từ thái độ của Kim Ninh trong đoạn trích Ông Tây An Nam (Nam Xương), anh/ chị hãy viết một bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) trình bày suy nghĩ về trách nhiệm của thế hệ trẻ trong việc giữ gìn và phát huy tiếng Việt

Hướng dẫn trả lời:

Quảng cáo

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức bài văn đầy đủ ba phần Mở bài, Thân bài, Kết bài.

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 600 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận: trình bày suy nghĩ về trách nhiệm của thế hệ trẻ trong việc giữ gìn và phát huy tiếng Việt.

- Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng:

* Mở bài:

- Giới thiệu ngắn gọn về đoạn trích Ông Tây An Nam của Nam Xương.

- Nhân vật Kim Ninh hiện lên với thái độ khinh bỉ, phê phán lối sống lai căng, sính ngoại, đặc biệt là việc coi thường tiếng mẹ đẻ.

- Nêu vấn đề nghị luận: Từ thái độ của Kim Ninh, suy nghĩ về trách nhiệm của thế hệ trẻ trong việc giữ gìn và phát huy tiếng Việt.

Quảng cáo

* Thân bài:

a. Giải thích vấn đề

- Tiếng Việt: ngôn ngữ dân tộc, phương tiện giao tiếp, công cụ tư duy và lưu giữ bản sắc văn hóa của người Việt.

- Giữ gìn và phát huy tiếng Việt: không chỉ bảo tồn sự trong sáng, đúng chuẩn của ngôn ngữ mà còn làm giàu, làm đẹp thêm qua sáng tạo, ứng dụng trong đời sống, học tập và giao tiếp quốc tế.

b. Bàn luận vấn đề

- Ý nghĩa của việc giữ gìn và phát huy tiếng Việt

+ Tiếng Việt là linh hồn dân tộc, gắn liền với lịch sử, văn hóa, văn học, truyền thống.

+ Là cầu nối giữa các thế hệ, giữa người Việt trong và ngoài nước.

+ Trong bối cảnh hội nhập, giữ gìn tiếng Việt là khẳng định bản lĩnh văn hóa, tránh lai căng, hòa tan.

- Thực trạng hiện nay

+ Nhiều bạn trẻ có xu hướng lạm dụng tiếng nước ngoài, dùng sai hoặc “biến dạng” tiếng Việt (ví dụ: viết tắt vô nghĩa, pha tạp ngôn ngữ mạng...).

+ Một số bạn coi thường tiếng mẹ đẻ, ít đọc sách, ngại dùng ngôn ngữ chuẩn.

+ Song cũng có không ít người trẻ tích cực sáng tạo, giữ gìn sự phong phú của tiếng Việt qua văn học, nghệ thuật, truyền thông.

Quảng cáo

- Trách nhiệm của thế hệ trẻ

+ Ý thức được giá trị thiêng liêng của tiếng mẹ đẻ.

+ Sử dụng tiếng Việt đúng chính tả, ngữ pháp, văn hóa trong giao tiếp hàng ngày.

+ Tích cực đọc sách, học tập văn học để làm giàu vốn từ.

+ Góp phần lan tỏa vẻ đẹp tiếng Việt qua sáng tạo văn chương, âm nhạc, nghệ thuật, truyền thông số.

+ Chủ động học ngoại ngữ nhưng không được quên và xem nhẹ tiếng Việt.

c. Phản đề

- Phê phán những người coi thường, bôi nhọ hoặc làm méo mó tiếng mẹ đẻ, chạy theo ngôn ngữ lai căng, mất gốc.

* Kết bài:

- Khẳng định: Tiếng Việt là tài sản vô giá của dân tộc.

- Mỗi bạn trẻ có trách nhiệm giữ gìn và phát huy để tiếng Việt vừa trong sáng, giàu đẹp, vừa thích ứng với thời đại.

- Liên hệ bản thân: cần trau dồi, sử dụng tiếng Việt đúng chuẩn mực và sáng tạo.

Bài viết tham khảo

Trong đoạn trích Ông Tây An Nam của Nam Xương, nhân vật Kim Ninh xuất hiện với thái độ kiên quyết phê phán lối sống sính ngoại, lai căng của Cử Lân, đặc biệt là việc coi thường tiếng mẹ đẻ. Thái độ ấy không chỉ cho thấy bản lĩnh của một trí thức chân chính mà còn gợi nhắc đến trách nhiệm của thế hệ trẻ hôm nay trong việc giữ gìn và phát huy giá trị tiếng Việt – một vấn đề nóng hổi trong đời sống hiện đại.

Tiếng Việt là ngôn ngữ của dân tộc, là phương tiện để chúng ta giao tiếp, tư duy, sáng tạo và bồi đắp văn hóa. Bao thế hệ cha ông đã dùng tiếng Việt để viết nên những trang sử hào hùng, để làm nên kho tàng văn học, nghệ thuật phong phú. Giữ gìn và phát huy tiếng Việt vì thế không chỉ là trách nhiệm mà còn là biểu hiện của lòng tự hào dân tộc.

Thế nhưng, trong bối cảnh hội nhập hiện nay, tiếng Việt đang phải đối diện với nhiều nguy cơ. Không ít bạn trẻ lạm dụng ngoại ngữ khi giao tiếp, dùng sai hoặc “biến dạng” tiếng Việt thành thứ ngôn ngữ méo mó trên mạng xã hội. Có người thậm chí coi thường tiếng mẹ đẻ, ít đọc sách, không quan tâm đến chuẩn mực ngôn ngữ. Tình trạng đó khiến tiếng Việt bị xói mòn giá trị, dần mất đi sự trong sáng vốn có. Ngược lại, nhiều bạn trẻ khác lại ý thức rõ trách nhiệm của mình, biết dùng tiếng Việt một cách sáng tạo, giàu sức biểu đạt, góp phần lan tỏa vẻ đẹp của nó qua văn chương, âm nhạc, điện ảnh, truyền thông số.

Từ thực tế ấy, thế hệ trẻ cần xác định rõ trách nhiệm của mình đối với tiếng Việt. Trước hết, phải có ý thức trân trọng tiếng mẹ đẻ, xem đó là linh hồn dân tộc. Mỗi người cần sử dụng tiếng Việt chuẩn mực trong học tập, công việc và giao tiếp hằng ngày, không tùy tiện biến tấu một cách phản cảm. Đồng thời, việc đọc sách, tìm hiểu văn học dân tộc sẽ giúp làm giàu vốn từ, nuôi dưỡng tâm hồn và khả năng diễn đạt. Giới trẻ cũng có thể phát huy tiếng Việt bằng sáng tạo, qua các tác phẩm văn nghệ, nội dung số, hay những hình thức truyền thông mới, để tiếng Việt vừa gần gũi, vừa thích ứng với thời đại. Đặc biệt, việc học ngoại ngữ là cần thiết, nhưng không bao giờ được đồng nghĩa với việc xem nhẹ hay quên lãng tiếng mẹ đẻ.

Nhìn lại nhân vật Kim Ninh của Nam Xương, ta thấy rõ một tấm gương của lòng tự trọng dân tộc. Thái độ của ông đối lập với Cử Lân chính là lời nhắc nhở cho thế hệ trẻ hôm nay: hãy tỉnh táo, đừng để mình trở thành những “ông Tây An Nam” lố bịch giữa chính quê hương. Chỉ khi biết trân trọng, giữ gìn và phát huy tiếng Việt, chúng ta mới thực sự có bản lĩnh trong hội nhập và mới xứng đáng là người Việt Nam.

Tiếng Việt là tài sản vô giá mà cha ông đã để lại. Giữ gìn sự trong sáng và phát huy vẻ đẹp của nó không chỉ là trách nhiệm mà còn là vinh dự của mỗi người trẻ. Bản thân tôi ý thức rằng, trong từng câu nói, từng trang viết, việc trân trọng và sử dụng đúng chuẩn tiếng Việt chính là cách tốt nhất để góp phần bảo vệ và làm giàu cho di sản thiêng liêng ấy.

Xem thêm các Câu hỏi đọc hiểu và Viết trong văn bản Ông Tây An Nam chọn lọc, hay khác:

Xem thêm bộ ngữ liệu ngoài sách giáo khoa lớp 12 phần Kịch chọn lọc, hay khác:

Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.

Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:

Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.


Đề thi, giáo án các lớp các môn học