Công thức tính nhanh số mol HNO3 phản ứng hay nhất - Hóa học lớp 11
Bài viết Công thức tính nhanh số mol HNO3 phản ứng hay nhất, chi tiết với bài tập minh họa có lời giải sẽ giúp học sinh nắm vững Công thức tính nhanh số mol HNO3 phản ứng từ đó biết cách làm bài tập về tính nhanh số mol HNO3 phản ứng.
Công thức tính nhanh số mol HNO3 phản ứng hay nhất
Dạng toán cho kim loại, oxit kim loại phản ứng với HNO3 là bài tập đặc trưng liên quan đến các quá trình oxi hóa - khử. Các dạng bài tập này thường tính toán khá phức tạp và dễ nhầm lẫn nếu chưa thành thạo. Một số công thức tính số mol HNO3 dưới đây sẽ giúp các em giải nhanh và chính xác dạng bài tập này.
1. Công thức tính nhanh số mol HNO3 phản ứng
- Trong phản ứng giữa kim loại với dung dịch HNO3 tạo thành muối nitrat, nước và các sản phẩm khử (NO2, NO, N2O, N2, NH4NO3)
Số mol HNO3 cần dùng:
nHNO3= (số e trao đổi + số nguyên tử N trong sản phẩm khử).nsản phẩm khử
→ nHNO3 = 2nNO2 + 4nNO + 10nN2O + 12nN2 + 10nNH4NO3
- Hỗn hợp cả kim loại và oxit kim loại phản ứng với HNO3 thì:
nHNO3 = 2nNO2 + 4nNO + 10nN2O + 12nN2 + 10nNH4NO3+ 2nO(trong oxit kim loại)
Chú ý: Sản phẩm khử nào không có thì số mol bằng 0.
Ví dụ: Cho hỗn hợp Al, Fe vào dung dịch HNO3 loãng, dư thu được 6,72 lít NO (là sản phẩm khử duy nhất của ở N+5 đktc). Số mol axit đã phản ứng là
A. 0,3 mol.
B. 0,6 mol.
C. 1,2 mol.
D. 2,4 mol.
Hướng dẫn giải:
nNO = 0,3 mol
= 4.nNO = 4.0,3 = 1,2 mol
→ Chọn C
2. Bạn nên biết
Sử dụng định luật bảo toàn electron tính nhanh các quá trình oxi hóa – khử:
∑ne nhường = ∑ne nhận
∑(nKl . Hóa trị)= ∑(Số e nhận . n sản phẩm khử )
Nếu là hỗn hợp kim loại và oxit kim loại:
∑ (nKl . Hóa trị)= 2.nO (trong oxit kim loại) + ∑(Số e nhận . nsản phẩm khử )
Trong đó sản phẩm khử thường là các khí hoặc muối NH4+
Khí (NH4+) |
NO2 |
NO |
N2O |
N2 |
NH4+ |
Số e nhận |
1 |
3 |
8 |
10 |
8 |
3. Mở rộng
- Một số kim loại (Fe, Al, Cr,...) thụ động trong axit HNO3 đặc nguội.
- Kim loại Fe tác dụng với HNO3 dư luôn lên mức oxi hóa cao nhất .
- Trong phản ứng của kim loại Mg, Al, Zn với dung dịch HNO3 loãng, ngoài những sản phẩm khử là khí thì dung dịch còn có thể có sản phẩm khử khác là muối NH4NO3.
4. Bài tập minh họa
Câu 1: Hòa tan hết m gam hỗn hợp̣ Mg, Al và Cu bằng dung dịch chứa x mol HNO3 (vừa đủ) thu đươc̣ 3,36 lít N2O (là sản phẩm khử duy nhất, đktc). Giá trị của x là
A. 1,0.
B. 1,5.
C. 1,8.
D. 1,2.
Hướng dẫn giải:
nN2O= 0,15 mol
nHNO3= 10.nN2O = 1,5 mol
→ x = 1,5
→ Chọn B
Câu 3: Thể tích dung dịch HNO3 1M (loãng) ít nhất cần dùng để hoà tan hoàn toàn một hỗn hợp gồm 0,15 mol Fe và 0,15 mol Cu là (biết phản ứng tạo chất khử duy nhất là NO)
A. 1,2 lít.
B. 0,6 lít.
C. 0,8 lít.
D. 1,0 lít.
Hướng dẫn giải:
Áp dụng định luật bảo toàn electron
∑(nKl . Hóa trị)= ∑(Số e nhận . nsản phẩm khử )
3.nFe + 2.nCu = 3.nNO
→ 3.0,15 + 2.0,15 = 3. nNO
→ nNO = 0,25 mol
nHNO3= 4.nNO = 4.0,25 = 1 mol
→ VHNO3= 1 lít
→ Chọn D
Ví dụ 2: Hòa tan hoàn toàn 14,58 gam Al trong dung dịch HNO3 loãng, đun nóng thì có 2,0 mol HNO3, đã phản ứng, đồng thời có V lít khí N2 thoát ra (đktc). Giá trị của V là
A. 2,24
B. 2,80
C. 1,12
D. 1,68
Lời giải
nAl = 0,54 mol
Giả sử sau phản ứng có tạo thành muối NH4NO3
Áp dụng định luật bảo toàn electron:
3nAl = 10nNH4NO3+ 8nN2 = 1,62 (1)
Lại có: nHNO3= 12nNH4NO3+ 10nN2 = 2 (2)
Giải hệ (1) và (2) → nN2 = 0,05 mol
VN2 = 1,12 lít
Chọn C
Xem thêm các Công thức Hóa học lớp 11 quan trọng hay khác:
Công thức tính số mol OH- khi cho P2O5 tác dụng với dung dịch kiềm
Công thức tính số mol OH- ( hoặc CO2) khi cho CO2 tác dụng với dung dịch kiềm
Ngân hàng trắc nghiệm miễn phí ôn thi THPT Quốc Gia tại khoahoc.vietjack.com
- Hơn 75.000 câu trắc nghiệm Toán có đáp án
- Hơn 50.000 câu trắc nghiệm Hóa có đáp án chi tiết
- Gần 40.000 câu trắc nghiệm Vật lý có đáp án
- Hơn 50.000 câu trắc nghiệm Tiếng Anh có đáp án
- Kho trắc nghiệm các môn khác
- Soạn Văn 12
- Soạn Văn 12 (bản ngắn nhất)
- Văn mẫu lớp 12
- Giải bài tập Toán 12
- Giải BT Toán 12 nâng cao (250 bài)
- Bài tập trắc nghiệm Giải tích 12 (100 đề)
- Bài tập trắc nghiệm Hình học 12 (100 đề)
- Giải bài tập Vật lý 12
- Giải BT Vật Lí 12 nâng cao (360 bài)
- Chuyên đề: Lý thuyết - Bài tập Vật Lý 12 (có đáp án)
- Bài tập trắc nghiệm Vật Lí 12 (70 đề)
- Luyện thi đại học trắc nghiệm môn Lí (18 đề)
- Giải bài tập Hóa học 12
- Giải bài tập Hóa học 12 nâng cao
- Bài tập trắc nghiệm Hóa 12 (80 đề)
- Luyện thi đại học trắc nghiệm môn Hóa (18 đề)
- Giải bài tập Sinh học 12
- Giải bài tập Sinh 12 (ngắn nhất)
- Chuyên đề Sinh học 12
- Đề kiểm tra Sinh 12 (có đáp án)(hay nhất)
- Ôn thi đại học môn Sinh (theo chuyên đề)
- Luyện thi đại học trắc nghiệm môn Sinh (18 đề)
- Giải bài tập Địa Lí 12
- Giải bài tập Địa Lí 12 (ngắn nhất)
- Giải Tập bản đồ và bài tập thực hành Địa Lí 12
- Bài tập trắc nghiệm Địa Lí 12 (70 đề)
- Luyện thi đại học trắc nghiệm môn Địa (20 đề)
- Giải bài tập Tiếng anh 12
- Giải bài tập Tiếng anh 12 thí điểm
- Giải bài tập Lịch sử 12
- Giải tập bản đồ Lịch sử 12
- Bài tập trắc nghiệm Lịch Sử 12
- Luyện thi đại học trắc nghiệm môn Sử (20 đề)
- Giải bài tập Tin học 12
- Giải bài tập GDCD 12
- Giải bài tập GDCD 12 (ngắn nhất)
- Bài tập trắc nghiệm GDCD 12 (37 đề)
- Luyện thi đại học trắc nghiệm môn GDCD (20 đề)
- Giải bài tập Công nghệ 12